Czy umorzenie kredytu po śmierci kredytobiorcy jest możliwe?

Czego dowiesz się z tego artykułu?

Kredyt hipoteczny pozostawiony w spadku budzi liczne wątpliwości. W tym artykule podpowiadamy, jak postępować w przypadku śmierci kredytobiorcy oraz co zrobić, gdy spadek jest zadłużony. Dowiesz się też, czy umorzenie kredytu po śmierci kredytobiorcy jest możliwe.

Przejdź do akapitów:

• Kredyt hipoteczny a śmierć kredytobiorcy
• Zawiadomienie banku o śmierci kredytobiorcy
• Kredyt ubezpieczony a śmierć kredytobiorcy
• Śmierć jednego z kredytobiorców – spłata kredytu po śmierci współmałżonka
• Umorzenie kredytu w razie śmierci kredytobiorcy

Kredyt hipoteczny a śmierć kredytobiorcy

Śmierć osoby zadłużonej nie jest prostym tematem – pozostawia wiele pytań i niewiadomych, co więcej, nakłada na spadkobierców konieczność spłaty zobowiązania, jeśli takie występują. Spadek nie zawsze oznacza korzyści materialne, w jego skład wchodzą nie tylko aktywa – czyli składniki powiększające wartość spadku, ale także pasywa, które go zaniżają. Kto zatem dziedziczy kredyt po zmarłym?

Spadek przypada osobom wymienionym w testamencie. Jeśli zmarły nie spisał testamentu, przeprowadzane jest postępowanie spadkowe. Kodeks cywilny przewiduje kilka grup spadkobierców. Dziedziczenie następuje według kolejności poszczególnych grup:

1. małżonek i dzieci spadkobiercy, a w przypadku nie dożycia otwarcia spadku przez nich, jego udział spadkowy przypada ich dzieciom w równych częściach, reguła ta obowiązuje odpowiednio do dalszych zstępnych, czyli np. prawnuków,
2. małżonek, rodzice – jeśli zmarły był osobą bezdzietną, spadek obowiązuje małżonka i rodziców,
3. małżonek oraz rodzeństwo, zstępni rodzeństwa, gdy rodzice nie dożyli otwarcia spadku,
4. dziadkowie i zstępni dziadków lub zstępni dziadków
5. pasierbowie – dzieci małżonka spadkodawcy, gdy w momencie otwarcia spadku ich rodzice nie żyją,
6. gmina lub skarb państwa, gdy ustalenie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Polsce jest niemożliwe do ustalenia.

Każda kolejna grupa może uzyskać spadek, gdy w poprzedniej grupie do tego uprawnionej nie ma odpowiednich osób lub gdy odrzucają one spadek. Osoby uprawnione do spadku nie muszą bowiem go przyjmować.

Odrzucić, przyjąć w całości czy z dobrodziejstwem inwentarza?

Poza odrzuceniem spadku lub przyjęciem jego w całości, można również zdecydować się na przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, to natomiast oznacza, że w przypadku konieczności spłaty długów, spadkobierca kredytu hipotecznego musi spłacić jedynie taką część długów, jakiej wartości jest odziedziczony spadek. Co to oznacza w praktyce? Jeśli majątek, który odziedziczysz z dobrodziejstwem inwentarza ma wartość 100 tys. zł a pozostały kredyt wynosi 150 tys. zł, jesteś zobowiązany do spłaty zobowiązania jedynie do kwoty 100 tys. zł.

Co, jeśli nie podejmiesz żadnych kroków w sprawie przypadającego Ci spadku? Obecne przepisy dotyczące dziedziczenia ustawowego, stanowią, że w przypadku braku złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku w ciągu 6 miesięcy od daty śmierci spadkodawcy, osoby do tego uprawnione przyjmują spadek z dobrodziejstwem inwentarza, czyli w przypadku niespodziewanych długów, są one zobowiązane do ich spłaty jedynie do wysokości odziedziczonego majątku.

Kredyt hipoteczny a żyrant

Nierzadko spotykaną sytuacją jest zaciąganie kredytu z pomocą poręczyciela. Czy jego rola wygasa wraz ze śmiercią kredytobiorcy?

Żyrant jest osobą odpowiadającą swoim majątkiem za spłatę kredytu, gdy osoba, za którą poręcza, nie jest w stanie spłacać kredytu. Śmierć głównego kredytobiorcy nie zwalnia jednak żyranta z jego obowiązku – w dalszym ciągu jest on częścią umowy kredytowej.

W przypadku śmierci kredytobiorcy, zobowiązanie w pierwszej kolejności przypada spadkobiercom, jeśli zostanie ono przez nich odrzucone lub nie będą oni w stanie spłacać tego zadłużenia, to poręczyciel spłaca kredyt.

Zawiadomienie banku o śmierci kredytobiorcy

Śmierć bliskiej osoby nigdy nie jest łatwą i przyjemną sytuacją, lecz nawet gdy nosimy na sobie płaszcz żałoby, warto pamiętać o tym, by poinformować bank o zaistniałym fakcie. Najefektywniejszym sposobem jest wizyta w placówce banku z aktem zgonu danej osoby.

Zawiadomienie banku o śmierci kredytobiorcy nie jest równoznaczne z tym, że uzyskamy informacje na temat wysokości zadłużeń. Instytucje finansowe podlegają tajemnicy bankowej, dlatego dane na temat długu możemy uzyskać dopiero po przyjęciu spadku i okazaniu dokumentów potwierdzających jego nabycie. Inną drogą jest pozyskanie danych samodzielnie.

Kredyt a śmierć kredytobiorcy – jakie dokumenty przedstawić bankowi?

Jeśli przyjmujemy spadek i decydujemy się kontynuacje spłaty kredytu, niezbędne będzie uzyskanie rzeczywistych danych od banku, w którym zostało zaciągnięte zobowiązanie. Dokumenty, jakie zwykle trzeba przedłożyć bankowi to:

• dokument tożsamości,
• akt zgonu kredytobiorcy,
• prawomocne postanowienia sądu o nabyciu spadku lub czasami, zamiast postanowienia sądu, notarialne poświadczenie dziedziczenia.

Po weryfikacji danych, bank może przekazać spadkobiercy dane o umowie kredytowej, pozostałym zadłużeniu oraz możliwym harmonogramie spłat. Co ważne, bank bada zdolność kredytową spadkobiercy.

Kredyt ubezpieczony a śmierć kredytobiorcy

Ubezpieczenie kredytu hipotecznego, choć zdaje się tworzyć niepotrzebne koszty, jest realną pomocą dla ewentualnego spadkobiercy. W przypadku śmierci kredytobiorcy, który zaciągnął kredyt hipoteczny z odpowiednim ubezpieczeniem na życie, jego ubezpieczyciel odpowiada za całościową lub częściową spłatę zobowiązania. Zakres uzależniony jest od wybranej oferty ubezpieczeniowej, a składka na ubezpieczenie kredytu hipotecznego od śmierci kredytobiorcy zwykle wynosi do kilkudziesięciu złotych miesięcznie.

Ubezpieczenie kredytu w przypadku śmierci kredytobiorcy to niezwykła ulga dla rodziny dziedziczącej, szczególnie w przypadku tak dużych zobowiązań jak kredyt hipoteczny, jednak również w przypadku mniejszych pożyczek warto zadbać o odpowiednie zabezpieczenie swojego majątku. Kredyt gotówkowy, który nie był ubezpieczony, jest egzekwowany przez bank zwykle przez standardowe procedury windykacyjne i egzekucyjne. Ubezpieczenie kredytu gotówkowego będzie podstawą do wystąpienia o częściową lub całkowitą spłatę długu, gdy kredytobiorca umrze.

Śmierć jednego z kredytobiorców – spłata kredytu po śmierci współmałżonka

W przypadku śmierci jednego z kredytobiorców zwykle do spłaty pozostałej kwoty kredytu zobowiązany jest drugi z kredytobiorców.

Zaciągnięcie wspólnego kredytu przez współmałżonków w świetle prawa traktowane jest jako zobowiązanie solidarne, a co za tym idzie – bank może wymagać spłaty kredytu zarówno od obojga małżonków, jak i każdego z nich osobno. Wspólne zobowiązanie ma również konsekwencje w chwili śmierci jednego z partnerów – spłata pozostałej kwoty kredytu wymagana będzie od żyjącego współmałżonka.

Wpływ na spłatę kredytu może mieć także kwestia dziedziczenia. Spadkobiercy otrzymują zarówno aktywa, jak i pasywa, dlatego kredyt również wpisany jest składniki majątku. Spadkobierca może być zatem zobowiązany do spłaty części kredytu odziedziczonej po zmarłym.

Umorzenie kredytu w razie śmierci kredytobiorcy

Czy możemy uniknąć spłaty kredytu po spadkodawcy? Tak, jeśli odrzucimy spadek obciążony zadłużeniem lub gdy kredyt jest odpowiednio ubezpieczony. Inną możliwością jest również wniosek o umorzenie kredytu po śmierci kredytobiorcy.

Umorzenie kredytu po śmierci kredytobiorcy występuje rzadko i tylko w określonych okolicznościach. Bank wymaga do tego odpowiednich dokumentów oraz wniosku. Złożony wniosek o umorzenie kredytu po śmierci kredytobiorcy może rodzić pewne nadzieje, jednak bardzo możliwym następstwem jest jego odrzucenie. Bardziej realnym scenariuszem od akceptacji wniosku jest częściowe umorzenie kredytu – odsetek, prowizji, ubezpieczenia czy kosztów prowadzenia kredytu. Kiedy możliwe jest umorzenie kredytu?

W przypadku kredytów hipotecznych, umorzenie możliwe jest tylko w wyjątkowych sytuacjach, na które nie mamy wpływu, a które utrudniają nam spłatę zobowiązania. Wymienić tu można np.:

• trwałą utratę zdolności do podjęcia pracy zarobkowej, która została spowodowana wypadkiem,
• znaczną niepełnosprawność lub chorobę uniemożliwiającą utrzymanie obecnej pracy lub podjęcie nowej,
• utratę mienia w wyniku katastrofy – pożaru, klęski klimatycznej czy katastrofy lotniczej.

Umorzenie kredytu po śmierci kredytobiorcy występuje niemal tylko wtedy, gdy bankowi nie opłaca się prowadzić postępowania egzekucyjnego względem spadkobiercy.

Przedawnienie kredytu po śmierci kredytobiorcy

Niezwykle rzadką, wręcz niemożliwą sytuacją jest przedawnienie kredytu po śmierci kredytobiorcy. Bank dba o swoje zasoby i prędzej czy później podejmie kroki związane z regulacją zadłużenia. Bank w każdym momencie może podjąć działania w celu egzekucji spłaty kredytu, jeśli tego nie zrobi w ciągu trzech lat, zadłużenie może ulec przedawnieniu.

Zobacz inne artykuły.