W Polsce coraz większą grupę demograficzną stanowią seniorzy, a co za tym idzie – ich potrzeby przestają być niewidzialne. Duża część emerytów skazana jest na brak samodzielności w przestarzałych budynkach. Jakie udogodnienia są zbawienne dla osób starszych? Czy mieszkanie dla seniora to dobre rozwiązanie?
Seniorzy mają zupełnie inne oczekiwania wobec mieszkania niż młodzi i aktywni ludzie, którzy dużo czasu spędzają w pracy. Jakie funkcjonalności i udogodnienia powinny mieć mieszkania dla seniorów? W poniższym artykule tłumaczymy, dlaczego tak ważne jest, by starsze osoby miały kontakt z innymi ludźmi i dostęp do np. różnorodnych aktywności?
Przejdź do akapitów:
Pogłębiający się proces starzenia społeczeństwa w Polsce rodzi zarówno przed państwem, jak i architektami nowe wyzwania. Udział osób starszych w populacji systematycznie rośnie. Według badań Sytuacja osób starszych w Polsce w 2018 r. przeprowadzonych przez Główny Urząd Statystyczny, osoby w wieku 60 lat i więcej stanowiły w Polsce blisko 25% ogółu mieszkańców. Większość z nich zamieszkuje miasta – jest to ponad 65% seniorów. Czy te statystyki powinny stać się inspiracją dla deweloperów? Czy warto inwestować w tzw. srebrną gospodarkę? Mieszkanie dla seniora – jakie udogodnienia cenią sobie osoby starsze szukające mieszkania w Polsce?
Często starsze osoby decydują się na zmianę dużego domu na mieszkanie – dzięki temu kondensują swoją ilość obowiązków, a co za tym idzie, zwiększają również swój komfort. Inną dokonywaną zamianą jest przeprowadzka z dużego mieszkania do mniejszego – wpływ na taką decyzję ma bardzo często wyprowadzka dzieci, przez co rodzicom nie jest już potrzebny tak duży metraż.
Inną przyczyną może być osamotnienie. Seniorzy eliminowani są ze społecznych kręgów – aż trzech na dziesięciu z nich doświadcza samotności i izolacji. Sytuacje, w których starsza osoba jest odizolowana od rodziny, nie są już pojedynczymi przypadkami. Emeryci coraz częściej skazani są na samotność i brak integracji. Aby zapobiec społecznemu wykluczeniu, istotne jest tworzenie grup społecznych, gdyż – jak wskazują statystyki – seniorzy nie chcą rezygnować z aktywności, ponad 30% wciąż urealnia samorozwój. Dla osób starszych odpowiednie byłoby zapewnienie godnych aktywności edukacyjnych, kulturalnych czy sportowych. Jakie zatem powinny być mieszkania starszych osób? Udogodnienia powinny dodawać mieszkaniom praktyczności.
Stany Zjednoczone i Europa Zachodnia, jako prekursorzy nowoczesnych mieszkalno-wypoczynkowo-rozrywkowych obiektów dla samodzielnych osób starszych, dbają o popularyzacje tzw. Domów Seniora. Deweloperzy dążą do jak najefektywniejszego zaspokajania potrzeb mieszkańców o specyficznych potrzebach. Osiedla takie zapewniają dostęp do różnorodnej oferty wydarzeń kulturalnych czy kół zainteresowań. Dostępne są też wszelkie zajęcia ruchowe umożliwiające aktywne spędzanie czasu, np. joga, zajęcia oddechowe, nordic-walking i poranne rozciąganie. Ponadto w przypadku mieszkania dla seniora, proponowane są dodatkowe udogodnienia takie jak przestrzenne pokoje i łazienki dostosowane do osób mających problemy z poruszaniem się czy też szerokie korytarze i windy będące ułatwieniem w codziennym funkcjonowaniu.
W Polsce wciąż panuję niepewność w kwestii senioralnych mieszkań poparta przekonaniem, o tym, że starych drzew się nie przesadza. Mimo to powstały pierwsze kompleksy, które mają doprowadzić do zmiany postrzegania tematu osób starszych i zastąpić pejoratywne skojarzenia domów starców.
Osiedla dla seniorów w Polsce możemy zaobserwować np. w Warszawie czy na Dolnym Śląsku. W pełni przystosowane do potrzeb seniorów budynki wyposażone są w windę oraz gabinet lekarski. Infrastruktura wokół osiedli obfituje w sklepy, stołówki, czytelnie, obiekty usługowe i specjalistyczne przychodnie. Wspierana jest również aktywność seniorów – tereny zielone mają wygospodarowane trasy spacerowe i ścieżki rowerowe. Dodatkowo istnieje możliwość dołączenia do udziału w rozmaitych aktywnościach oraz imprezach okolicznościowych.
Jeśli chodzi o mieszkania dla osób starszych, to udogodnienia, które zostaną wdrożone na nowym osiedlu, powinny być adekwatne do potrzeb seniorów. Najważniejsze potrzeby mieszkaniowe w tym przypadku, to:
Kompromisem pomiędzy ferworem lat młodzieńczych a spokojną starością mogą stać się osiedla dedykowane dla seniorów. Wiele z obecnych bloków mieszkaniowych może być niebezpieczna dla osób starszych. Stare bloki nie zapewniają podstawowych udogodnień – brak windy, niebezpieczne schody i poręcze, duża odległość do kompleksów medycznych, dalekie sklepy, głośne młode pokolenie i częste usterki, z którymi przychodzi się im borykać. Czasem niezbędna jest pomoc drugiego człowieka, ale niestety nie każdy senior może liczyć na pomocną dłoń. Jakie mieszkania dla seniorów budować, aby życie w nich było piękne jak w parostatku Krawczyka? Mieszkanie dla seniora powinno zapewniać samodzielność, ciszę, integracje, dostęp do aktywności wspomagających samorozwój oraz niedaleką odległość do placówek medycznych.
Sceptycy dostrzegają problem izolacji seniorów od reszty społeczeństwa, nie jest to jednak w pełni uzasadnione. Osoby starsze z własnej woli decydują się na mieszkania wśród społeczeństwa w podobnym wieku ze względu na wiele udogodnień i możliwość integracji ze swoją grupą wiekową.
Innym problem jest koszt takiego mieszkania – z pewnością nie każdy senior może pozwolić sobie na tak ekskluzywną jesień życia. Emeryci zwykle nie są w stanie kupić mieszkania dla seniora na rynku pierwotnym, a nowo powstające mieszkania do wynajęcia to koszt rzędu 4500–8000 zł za miesiąc. Seniorzy często decydują się na sprzedaż własnego lokum, aby móc przenieść się na senioralne osiedle. Inną możliwością jest hipoteka odwrócona stanowiąca ułatwienie dla osób starszych, które chcą kupić nowe mieszkanie. Nowo powstające osiedla z rynku pierwotnego posiadają wiele nowoczesnych i ekologicznych rozwiązań, a to jest w stanie zapewnić osobom starszym liczne udogodnienia. Mieszkania dla starszych osób nabyte u dewelopera, mogą okazać się dobrym wyborem.
Polskie społeczeństwo starzeje się i tym samym rośnie liczba seniorów. Wielu z nich potrzebuje spokojnej i cichej starości odizolowanej od głośnego życia młodego pokolenia. Odsunięci przez swe rodziny, zamknięci w bloku seniorzy pozbawiają się godnej starości. Mieszkania z rynku pierwotnego oferują naprawdę bardzo wiele udogodnień wpływających pozytywnie na komfort życia seniorów, dlatego takie rozwiązanie będzie na pewno korzystne dla tych, którzy poszukują nowego lokum. Jednak to specjalne osiedla dla seniorów wydają się ukłonem w stronę osób starszych i ich potrzeb. Inwestycja w „srebrną gospodarkę” sprawdza się u naszych sąsiadów, czemu więc naszej wysłużonej społeczności nie podziękować budując dedykowane osiedla?
Zobacz też pozostałe artykuły.