Rozliczanie fotowoltaiki w 2022 roku

Czego dowiesz się z tego artykułu?

W tym artykule podpowiemy jakie zasady rozliczania prosumentów obowiązują w 2022 roku. Dowiesz się na czym polega rozliczanie fotowoltaiki poprzez nowy system net-billing oraz czym różni się on od dotychczasowego systemu opustów. Objaśnimy również kim jest prosument zbiorowy i prosument wirtualny.

Przejdź do akapitów:

• Prąd z energii słonecznej – fotowoltaika
• Rozliczenie energii z fotowoltaiki 2022
• Nowe zasady rozliczania fotowoltaiki – net-billing
• Nowelizacja ustawy OZE
• Rozliczanie fotowoltaiki 2022 – o tym pamiętaj

Do tej pory inwestycja w panele fotowoltaiczne okazywała się opłacalna dla licznej grupy Polaków. Obecnie rozliczanie energii z fotowoltaiki odbywać się będzie w oparciu o dwa odmienne systemy. Na czym polegają nowe zasady rozliczania energii?

Prąd z energii słonecznej – fotowoltaika

Panele fotowoltaiczne nieustannie produkują energię – jej ilość uzależniona jest od pory roku. Najwięcej energii uzyskamy w ciągu słonecznego dnia, natomiast zimą lub przy zachmurzonym niebie wartość ta będzie znacznie mniejsza. Ilość wyprodukowanej energii rzadko kiedy będzie idealnie pokrywać się z naszym zapotrzebowaniem. W tym celu konieczne jest magazynowanie energii, które pozwala wykorzystać zgromadzoną energię w okresach, gdy dostęp do niej jest ograniczony.

Korzystając z odnawialnych źródeł energii jesteśmy prosumentami, czyli pełnimy jednocześnie funkcję producenta oraz konsumenta energii. By zostać prosumentem najczęściej niezbędne jest podpisanie umowy o świadczenie usług dystrybucji i sprzedaży energii z zakładem energetycznym. Zmagazynowana energia wymaga zatem rozliczenia. Jak wygląda rozliczenie fotowoltaiki w 2022 roku?

Rozliczenie energii z fotowoltaiki 2022

Instalacja fotowoltaiczna jeszcze do niedawna wydawała się świetnym rozwiązaniem zarówno dla planety, jak i gospodarstw domowych. Po wprowadzonych zmianach w ustawie o odnawialnych źródłach energii coraz więcej osób podchodzi do tego pomysłu sceptycznie. Jak obecnie prosumenci będą rozliczać się za energię elektryczną?

Kwiecień 2022 roku przyniósł zmiany w ustawie dotyczącej odnawialnych źródeł energii. Rozliczenie prądu z fotowoltaiki będzie od teraz uzależnione od tego, do której grupy prosumentów należymy. Największą zmianą wprowadzoną przez ustawę jest wyróżnienie postumentów "nowych" i "starszych". Druga grupa od momentu podłączenia do sieci przez 15 lat może wciąż korzystać z dotychczasowych opustów, natomiast pierwsza będzie się rozliczać na zasadzie net-billingu.

Rozliczanie fotowoltaiki – net-metering

Produkowana przez instalację PV energia w pierwszej kolejności zużywana jest na potrzeby danego gospodarstwa, natomiast jej nadwyżka magazynuje się w zakładzie energetycznym. Do tej pory osoby fizyczne posiadające instalację fotowoltaiczną mogły bez dodatkowych kosztów odebrać 80% (w przypadku instalacji o mocy do 10 kW) lub 70% (w przypadku instalacji powyżej 10 kW) produkowanej energii. Ten system opustów to net-metering, czyli bezgotówkowe rozliczanie energii elektrycznej z zakładem energetycznym. Okres rozliczeniowy za fotowoltaikę wynosi rok – przez ten czas prosument ma prawo odebrać zmagazynowane w sieci energii kWh.

Rozliczanie fotowoltaiki wymaga dopełnienia kilku formalności, istotne jest zgłoszenie instalacji fotowoltaicznej do zakładu energetycznego oraz podpisanie aneksu do umowy z dostawcą energii. Rozwiązanie to jest dostępne dla każdego, kto rozpoczął użytkowanie fotowoltaiki do 31 marca 2022 roku.

Nowe zasady rozliczania fotowoltaiki – net-billing

Od 1 kwietnia 2022 roku weszły w życie zasady rozliczania fotowoltaiki na zasadzie net-billingu. Oznacza to, że nowi prosumenci, czyli osoby, które rozpoczęły użytkowanie fotowoltaiki po 31 marca 2022 roku będą sprzedawać nadwyżki energii do sieci energetycznej oraz płacić za pobraną energię. Niestety stawki w obu transakcjach będą różne.

Za wyprodukowaną energię nowi prosumenci będą rozliczani kwotowo po średniej cenie z rynku hurtowego z poprzedniego miesiąca, od połowy 2024 roku będzie to średnia cena godzinowa z możliwymi stawkami ujemnymi. Natomiast w pochmurne dni czy też w niesłoneczne miesiące, gdy zapotrzebowanie energetyczne budynku jest większe, a panele fotowoltaiczne wytworzą znikome ilości energii, prąd przyjdzie kupować z marżami i opłatami, czyli po cenie detalicznej.

Każdy prosument będzie posiadał konto producenckie zasilane co miesiąc depozytem prosumenckim, czyli wartością energii, którą wprowadził do sieci.

System net-billing – etapy

Osoby decydujące się na fotowoltaikę od kwietnia, czyli nowi prosumenci przez 3 kolejne miesiące pozostawali w etapie przejściowym, co oznacza, że do 30 czerwca 2022 roku obowiązywał ich dotychczasowy system opustów. Na koniec tego okresu nadwyżki energii zostały rozliczone po średniej miesięcznej cenie z czerwca 2022 roku. Data ta wyznaczała też automatyczną zmianę na system net-billing.

Etap drugi obowiązuje od 1 lipca 2022 roku do 30 czerwca 2024 roku. Nadwyżki energii są obecnie rozliczane w oparciu o średnie ceny rynkowe energii elektrycznej z poprzedniego miesiąca. Ten okres służy przygotowaniu odpowiednich narzędzi i systemów do kolejnego etapu.

Ostatnim, finalnym etapem jest net-billing uzależniony od cen godzinowych. Od 1 lipca 2024 roku nadwyżki energii elektrycznej rozliczane będą z zastosowaniem taryf dynamicznych według cen godzinowych. Odrębnie będzie rozliczana energia wprowadzona i pobierana z sieci elektroenergetycznej. Wprowadzana energia będzie rozliczana po cenach giełdowych godzinowych, natomiast energia pobierana będzie zgodna z taryfą sprzedawcy.

Starzy prosumenci a system net-billing

Dotychczasowi, starzy prosumenci mogą korzystać niezmiennie z systemu odpustów, jednak posiadać będą również możliwość zmiany dotychczasowych rozliczeń na net-billing, czyli rozliczenie instalacji fotowoltaicznej uwzględniające wartość rynkową energii elektrycznej.

Warto zaznaczyć, że starzy prosumenci, którzy zdecydują się na rozbudowę instalacji PV po 1 kwietnia, wciąż będą korzystać z dotychczasowego systemu opusów. Taką modyfikację należy zgłosić do operatora sieci w terminie 14 dni od dnia dokonanej zmiany.

Nowelizacja ustawy OZE

Nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii wyróżnia różne typy prosumenta, jest to:

• prosument indywidualny – osoba fizyczna, stowarzyszenie czy przedsiębiorstwo, które jednocześnie produkuje energię z OZE i zużywa ją,
• prosument zbiorowy – mieszkańcy bloków lub domów wielorodzinnych, którzy od tej pory będą mogli wykorzystywać energię z fotowoltaiki nie tylko do zasilania części wspólnych, ale także indywidualnych lokali. Moc instalacji (zgodnie z ustawą) w przypadku prosumenta zbiorowego będzie wynosić maksymalnie 50 kW,
• prosument wirtualny – osoby, które nie mają możliwości usytuowania instalacji fotowoltaicznej w miejscu swojego zamieszkania, co daje również możliwość czerpania zysków ze sprzedaży energii z odnawialnych źródeł energii.

Ustawa sygnalizuje także, że każda osoba może pełnić jednocześnie funkcję prosumenta indywidualnego, zbiorowego oraz wirtualnego.

Rozliczanie fotowoltaiki 2022 – o tym pamiętaj

Nie da się ukryć, że inwestycja w fotowoltaikę staje się mniej rentowna – rozliczanie fotowoltaiki za pomocą systemu net-billing jest mniej korzystne dla prosumentów niż dotychczasowy system upustów, co oznacza, że zwrot za fotowoltaikę znacznie się wydłuży.

Decydując się obecnie na fotowoltaikę, warto wziąć pod uwagę nie nadprodukcję, a minimalizowanie ilości kupowanej energii. Co to oznacza w praktyce? Montaż instalacji fotowoltaicznej na częściach wschodnich i zachodnich może okazać się korzystniejszy od południowej ekspozycji. Choć popularne dotąd usytuowanie paneli fotowoltaicznych w najbardziej słonecznych miejscach produkuje najwięcej energii, to części wschodnie i zachodnie produkują ją dłużej. Wtedy też można wybrać taryfę, w której stawki nocne są najkorzystniejsze.

Aby zmniejszyć ilość kupowanej energii, wiele osób rozważa zakup magazynów energii. Do tej pory nie było to zbyt popularne rozwiązanie ze względu na ich ceny, które nie należą do najbardziej przystępnych. Warto przemyśleć to rozwiązanie, ponieważ programy rządowe (m.in. Mój Prąd 4.0) zakładają dofinansowanie nie tylko na fotowoltaikę, ale również magazyny energii z fotowoltaiki.

Trudno przewidzieć dalsze losy energii. Prawdopodobny jest nieustanny wzrost cen energii elektrycznej oraz spadek cen instalacji fotowoltaicznej. Inwestycja ta pozostaje więc w dalszym ciągu opłacalna, a przede wszystkim dobra dla planety.

Zobacz również pozostałe artykuły.