Sztukateria w mieszkaniu – sposób na oryginalne wnętrze

Czego dowiesz się z tego artykułu?

W tym artykule dowiesz się czym jest sztukateria oraz jakie jej rodzaje możemy obecnie spotkać i wykorzystać we własnym wnętrzu. Przedstawimy elementy dekoracyjne idealne do mieszkania oraz te, które świetnie sprawdzą się na elewacji budynku. Wspólnie z Aleksandrą Biniek, architektem wnętrz Decoroom, zaprezentujemy również możliwości aranżacyjne sztukaterii.

Przejdź do akapitów:

• Sztukateria – rodzaje
• Sztukateria wewnętrzna
• Sztukateria – jaki materiał wybrać?
• Sztukateria elewacyjna
• Sztukateria w mieszkaniu – aranżacje

Sztukateria – rodzaje

Sztukateria to elementy dekoracyjne stosowane na ścianach i sufitach, które widoczne były w architekturze wnętrz już od czasów starożytności. Największą popularność sztukaterii przypisuje się na wiek XVII, czyli epokę klasycyzmu, jednak i dziś nierzadko zdobi ona domy i mieszkania. Dekoracja ta, choć czasami uznawana za kicz lub ornament dedykowany wnętrzom niemal pałacowym, może być wykorzystana w każdym stylu, ponieważ obecnie dostępna jest nie tylko w skomplikowanych, rzemieślniczych formach, ale też prostych, geometrycznych kształtach.

Sztukaterię dzielimy w zależności od:

• materiału, z którego jest wykonana: gipsowa, drewniana, styropianowa, z poliuretanu etc.,
• przeznaczenia wewnętrznego i zewnętrznego,
• podziału według poszczególnych elementów dekoracyjnych.

Funkcjonuje również podział na sztukaterię ścienną i sufitową, ale w tym wypadku nie ma konieczności stosowania tych elementów dekoracyjnych „sztywno” według zasad. Oczywiście chociażby w stylu klasycznym elementy takie jak rozety pojawiają się na sufitach, ale wszelkie ozdobniki narożne, listwy ścienne czy sufitowe mogą mieć zastosowanie wbrew swojej nazwie. Należy jednak pamiętać, aby układ dekoracji był przemyślany, konsekwentny, wynikający ze świadomych decyzji, a do tego celu najlepiej udać się do architekta wnętrz, który pomoże w przygotowaniu idealnej dekoracji, która trafi w nasz gust i potrzeby.

Sztukateria wewnętrzna

Sztukateria wewnętrzna oferowana przez rzemieślników i popularne sklepy obejmuje zarówno sztukaterie ścienną, jak i sufitową, z czego jak wcześniej wspomnieliśmy - często można stosować je zamiennie. Elementy dekoracyjne jakie znajdą swoje zastosowanie w mieszkaniach to m.in.:

• listwy dekoracyjne – znajdą się tu zarówno dekoracyjne listwy ścienne, jak i ozdobne listwy przypodłogowe, sufitowe czy przysufitowe. Można je montować samodzielnie lub tworzyć bardziej skomplikowane aranżacje. Listwy dostępne są w klasycznych wariacjach, jak i bardziej finezyjnych np. wzbogaconych o motywy florystyczne,
• fasety – narożniki w zaokrąglonej formie między sufitem a ścianą lub dwoma ścianami,
• cokoły – obramienia kolumny lub przejścia zawierające dekoracyjne elementy,
• portale – ozdobne obramienia drzwi, okien czy kominka,
• rozety – ozdoba w kształcie rozkwitającej róży, która bywa stosowana jako tło lampy sufitowej, ale też wykorzystywana jest do dekoracji ściennych,
• nisze, konsole, dekory, pilastry – elementy dekoracyjne używane do urozmaicenia powierzchni.

Sztukateria ścienna

Sztukateria ścienna może odmienić charakter niemal każdego wnętrza. Sprawdza się doskonale w formie listew przypodłogowych dopełniających ścianę, ale także jako urokliwe zdobienie dodatków, np. luster czy obrazów. Za sprawą sztukaterii ściennej możemy ukryć niepożądane elementy lub dodać wnętrzu nowoczesności poprzez umieszczone w dekoracji oświetlenie LED. Sztukateria wewnętrzna pozwoli na maskowanie łączeń różnych stylów aranżacyjnych lub też zróżnicuje monochromatyczny styl. Listwy ozdobne na ścianach można wykorzystać dowolnie. Dodatkowo elementy ze styropianu są proste w modyfikacji – można je np. przyciąć lub pomalować na dowolny kolor farbą ścienną. Również eksperymentalne łączenie różnych elementów sztukaterii pozwoli uzyskać indywidualny styl. Warto mimo wszystko mieć jednak na uwadze zdrowy rozsądek, dzięki któremu w mieszkaniu zapanuje równowaga, a nie niekontrolowany przepych.

Sztukateria sufitowa

Sztukateria sufitowa może przynieść wręcz spektakularne efekty wizualne. Wśród popularnych rozwiązań na dekoracje sufitu występują kasetony odmieniające oblicze typowego gładkiego sufitu, rozety – piękne tło dla lamp wiszących czy żyrandoli oraz listwy przysufitowe subtelnie podkreślające charakter danej aranżacji. Urokliwym rozwiązaniem jest też listwa do zabudowy karnisza, która maskuje karnisz i nieestetyczne szyny oraz może być wyposażona w oświetlenie LED, które klimatycznie oświetli dane pomieszczenie.

Rozety sufitowe

Rozety sufitowe to doskonałe tło dla lamp i żyrandoli. Rozety sufitowe przybierają najróżniejsze kształty – od ornamentalnych idealnych do wyniosłych aranżacji, po proste i geometryczne, które w nowoczesnych stylach będą świetnym akcentem. Niepozorna rozeta odmieni sufit i wypełni wnętrze efektownym designem.

Listwy oświetleniowe

Listwy oświetleniowe to sztukateria kochająca przede wszystkim nowoczesne aranżacje. Szeroki wybór asortymentu pozwala wybrać oświetleniowe listwy do zabudowy karnisza lub dające podobny efekt gzymsy oświetleniowe, które okalać będą przestrzeń między sufitem a ścianą. Listwy oświetleniowe sprawdzą się niemal w każdym pomieszczeniu – w sypialni pomogą osiągnąć romantyczny nastrój, w salonie będą miłym dodatkiem, natomiast w łazience pozwolą się zrelaksować. W korytarzu lub garderobie praktycznym i funkcjonalnym akcentem może być przypodłogowa listwa oświetleniowa z czujnikiem

Sztukateria – jaki materiał wybrać?

Tradycyjnym materiałem wykorzystywanym na sztukaterie był stiuk, czyli zmieszany piasek marmurowy, gips i wapno. Następnie zaczęto wykorzystywać do tej roli również gips, który był jego tańszym odpowiednikiem. Obecnie najpopularniejszym materiałem jest styropian - tani i ogólnodostępny.

Sztukateria styropianowa

Sztukateria styropianowa to bardzo przystępne cenowo rozwiązanie, które można w łatwy sposób docinać i montować. Jej materiał stanowi zarówno jej zaletę, jak i wadę - z pewnością jest to mniej trwała dekoracja niż odpowiedniki z gipsu. Sztukateria styropianowa jest świetna przede wszystkim do dekoracji sufitów. Dodatkowo każdy element styropianowej sztukaterii można w prosty sposób dostosować do własnych potrzeb - przemalować czy też przeciąć. Do elastycznych łączeń sztukaterii ze ścianą używany jest prosty w użyciu klej do sztukaterii. Sklepy oferują m.in. styropianowe listwy karniszowe, sufitowe, ale też ścienne dekoracje oraz ozdoby na drzwi, nisze czy kinkiety. Warto pomyśleć również nad montażem poliuretanowych i polimerowych elementów sztukaterii, ponieważ materiał ten jest niewiele cięższy od styropianu, a wyróżnia się dużą twardością oraz wodoodpornością, co czyni go dobrym kandydatem do pomieszczeń takich jak kuchnia czy łazienka.

Sztukateria gipsowa

Gips to tworzywo, z którego sztukateria tworzona jest od bardzo dawna, poniekąd jest to zastępnik droższego stiuku. Sztukateria gipsowa bywa stosowana w budynkach użyteczności publicznej, np. ekskluzywnych restauracjach, hotelach czy biurach, ale także w mieszkaniach i domach prywatnych. Sztukateria gipsowa wykorzystywana jest do listew przypodłogowych, listew ściennych, ale też mniejszych zdobień. Sprawdzi się także do maskowania niewielkich nierówności oraz mocowania oświetlenie nasufitowego. Choć gips nie jest najtańszym dostępnym materiałem, dla wielu osób stanowi najlepszy wybór ze względu na swoją trwałość i jakość. Warto jednak wspomnieć, że montaż sztukaterii gipsowej jest bardziej wymagający niż inne materiały, ponieważ gips charakteryzuje się większą wagą niż np. styropian.

Sztukateria drewniana

Sztukateria drewniana to urokliwy dodatek dostępny w formie listew, boazerii czy dekorów. Na uwagę zasługuje też tzw. lamperia, czyli poziomy, dolny pas ściany, który przeznaczony jest na drewnianą okładzinę - dodatkowo zabezpiecza ona ścianę przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz zabrudzeniami. Sztukateria drewniana sprawdzi się w przytulnych wnętrzach.

Sztukateria elewacyjna

Sztukateria elewacyjna musi być trwalsza i bardziej odporna od sztukaterii wewnętrznej ze względu na zmienne warunki panujące na zewnątrz. Zewnętrzna sztukateria obejmuje pełną gamę elementów dekoracyjnych, które umieszcza się na elewacji budynku. Wśród popularnych rozwiązań znajdziemy m.in.:

• gzymsy elewacyjne – wyprofilowane listwy poziome, która stanowią subtelną dekorację, ale również zabezpieczają ściany przed deszczem i zaciekami,
• listwy symetryczne – służą do dekoracji okien i drzwi,
• listwy podparapetowe – montowane pod parapetami,
• gzymsy naokienne, balkonowe – dekorują przestrzeń bezpośrednią nad oknem i wokół balkonu,
• gzymsy pośrednie – można usytuować na całej długości budynku,
• bonie – zdobią rogi budynku,
• pilastry – uatrakcyjniają powierzchnie wokół drzwi.

Sztukateria elewacyjna poza oczywistym walorem estetycznym często stanowi też dodatkową ochronę elewacji.

Sztukateria w mieszkaniu – aranżacje

Sztukateria w mieszkaniu to dekoracja, która daje nieskończone możliwości aranżacyjne. Może być delikatna i prawie niewidoczna, nadająca smaku i elegancji albo wyrazista, w neonowych kolorach, przechodząca przez ściany, pomieszczenia i meble. Sztukateria to element wnętrza, który sprawdzi się w skraje różnych stylach. Idealnie komponuje się ze stylem klasycznym, nowojorskim, glamour, paryskim czy angielskim, ale coraz częściej pojawia się również w odważnych eklektycznych realizacjach.

Rozważając zastosowanie sztukaterii w swoim domu czy mieszkaniu musimy rozważyć kilka ważnych kwestii. Jedną z nich jest np. odpowiednia ilość przestrzeni. Sztukateria, aby wyjątkowo się prezentować potrzebuje dużego metrażu. Oczywiście małe mieszkanie nie jest przeszkodą do ubrania swoich ścian w ten element dekoracyjny. Musimy mieć jednak świadomość tego, że jeśli nasze mieszkanie będzie zapełnione meblami do ostatniego metra sześciennego albo jeśli lubimy często zmieniać ustawienie mebli to sztukateria może przytłoczyć taką przestrzeń lub wprowadzić niezamierzony chaos.

Sztukateria najlepiej prezentuje się w dużych przestrzeniach, w wysokich pomieszczeniach, gdzie możemy zastosować ją na ścianach, na suficie czy meblach. Będzie świetnym elementem do przełamania długiego, monotonnego korytarza czy do ubrania w ramy fragmentów tapet, jeśli nie chcemy ich kłaść na całości ściany – do podkreślenia obrazów, luster. Będzie stanowiła subtelne, delikatne tło do wszystkiego, co dzieje się we wnętrzu - wszystko oczywiście zależy od tego w jaki sposób ją położymy, jaki kolor jej nadamy, jaki kontekst, proporcje. Przekrój samej sztukaterii, to czy będzie położona symetrycznie, czy nie, czy proste listwy uzupełnimy rozetami, narożnikami czy innymi ozdobnikami – to wszystko pozwoli nam uzyskać unikalny charakter dekoracji w zależności od stylu, w jakim chcemy zaaranżować wnętrze.

Zobacz też pozostałe artykuły.

Fot. Decoroom

O DECOROOM

Pracownia Architektury Wnętrz Decoroom jest obecna na rynku od 2009 roku i z wieloma sukcesami na koncie pozycjonuje się jako jeden z pionierów usługi kompleksowego wykończenia mieszkania „pod klucz”. Decoroom zaprasza Klientów do dwóch flagowych showroomów połączonych z biurem zlokalizowanych w Warszawie oraz we Wrocławiu. Zespół DECOROOM tworzą doświadczeni architekci, zaufane ekipy wykończeniowe, działy realizacji, pracownicy stolarni oraz dział DECOROOM KITCHEN, który zajmuje się kompleksowym wykończeniem zabudowy kuchennej i meblowej.