Dach dwuspadowy – charakterystyka

Czego dowiesz się z tego artykułu?

W tym artykule dowiesz się, co to jest dach dwuspadowy oraz poznasz jego konstrukcje. Przybliżymy Ci także dostępne wykończenia dachu dwuspadowego. Dodatkowo podpowiemy, jakie zalety niesie ze sobą dach dwuspadowy.

Przejdź do akapitu:

• Dach dwuspadowy – co to?
• Jak zrobić dach dwuspadowy?
• Dach dwuspadowy a okna
• Zalety domu z dachem dwuspadowym
• Wady dachu dwuspadowego
• Dach dwuspadowy – czy warto go wybrać?

Dach dwuspadowy – co to?

Dach dwuspadowy to częsty widok na polskich wsiach, jednak wybierany jest również na terenach podmiejskich i miejskich. Chociaż nierzadko kojarzony z kształtem stodoły, zyskuje zwolenników i coraz nowocześniejsze interpretacje. Dach dwuspadowy może być używany w wielu stylach. Sprawdza się także wyjątkowo dobrze w przypadku domów energooszczędnych i pasywnych ze względu na swą prostotę, która ogranicza straty energii. Przemyślane projekty domów znacznie minimalizują straty ciepła oraz sprzyjają równowadze energetycznej budynku.

Dach dwuspadowy cechuje się prostą konstrukcją, na którą składają się dwie połacie w kształcie prostokątów stykających się ze sobą w kalenicy równoległej do długości budynku. Dach dwuspadowy często określany jest również dachem dwupołaciowym, dachem siodłowym czy też dachem szczytowym. Charakterystyczne dla tego typu dachu jest występowanie trójkątnych ścian bocznych, które nazywane są też szczytowymi. Zamykają one bryłę dachu i układają się prostopadle do kalenicy.

Rodzaje dachów dwuspadowych

Dachy dwuspadowe zwykle występują w formie symetrycznej, lecz możliwe są również rzadziej spotykane formy, czyli asymetryczne rozwiązania. Symetryczna konstrukcja to połacie dachu o identycznej powierzchni i pod jednakowym kątem nachylenia względem siebie. Jeśli takie rozwiązanie wydaje się zbyt proste i nudne to warto zastanowić się nad niestandardowym dachem dwuspadowym. Dach dwuspadowy niesymetryczny posiadać będzie różne powierzchnie połaci dachu i odmienne kąty nachylenia. To nietypowe rozwiązanie, ale z pewnością przypadnie do gustu zwolennikom niekonwencjonalnych rozwiązań. Nowoczesne dachy dwuspadowe dopuszczają różne wariacje, dzięki czemu to powierzchownie proste rozwiązanie świetnie wkomponuje się w niemal każde otoczenie.

Jak zrobić dach dwuspadowy?

Dach dwuspadowy zasadniczo składa się z dwóch części: konstrukcji nośnej (szkieletu) oraz pokrycia (wykończenia). Poprawna budowa dachu zapewnia wieloletnią eksploatację, dlatego bardzo ważny jest wybór odpowiedniego eksperta budowlanego. Proces budowy dachu dwuspadowego można podzielić na kilka etapów: projekt dachu, wybór więźby dachowej, pokrycie więźby dachowej, łacenie, montaż okien dachowych, okapu i innych elementów, układanie pokrycia dachowego i ocieplenie poddasza.

Konstruując dach dwuspadowy niezwykle ważny jest kąt nachylenia połaci. Kąt nachylenia dachu to często element ujmowany w planach budowy domu lub w wydanych dla niej warunkach zabudowy. Układ dachu dwuspadowego, czyli kąt nachylenia połaci wpływa na późniejsze możliwości aranżacyjne poddasza. Kąt nachylenia dachu dwuspadowego zwykle wynosi 30 lub 35 stopni, a maksymalny dopuszczalny kąt nachylenia to 45 stopni.

Konstrukcja dachu

Konstrukcja dachu dwuspadowego wykonywana jest na wiele różnych sposobów. Duże znaczenie w przypadku dachów spadzistych ma więźba, w której istotne są krokwie, czyli belki podtrzymujące cały dach i odpowiadające za bezpieczeństwo przyszłych domowników. Krokwie to pochyłe belki o prostokątnym przekroju, które usztywniają konstrukcję więźby dachowej i utrzymują całe pokrycie dachu. Więźba dachowa uwzględnia także elementy takie jak: murłaty, belki, słupki, jętki, płatwie, miecze i przepustnice. W drewnianych konstrukcjach najczęściej stosowana jest:

1. Więźba krokwiowo-jętkowa – nie potrzebuje podpór pośrednich, ponieważ obciążenia pionowej krokwi przypadają ścianom zewnętrznym budynków. Takie rozwiązanie sprawia, że przestrzeń pod całym dachem dwuspadowym to miejsce użytkowe do wygodnej aranżacji.
2. Więźba płatwiowo-kleszczowa – krokwie posiadają dodatkowe oparcie na płatwiach, czyli na poziomych belkach, które umieszczone są mniej więcej w połowie swojej rozpiętości. Obciążenie dachu dwuspadowego przeniesione jest nie tylko na ściany podłużne, ale też na strop ostatniej kondygnacji. Taka konstrukcja ogranicza swobodę gospodarowania poddaszem użytkowym.

Wybór danej więźby dachowej często uzależniony jest od rozpiętości dachu. Nieduża rozpiętość (mniej niż 6 m) pozwala na użycie więźby dachowej krokwiowej, przy rozpiętości do 16 m stosuje się więźbę płatwiowo-kleszczową.

Istotnym elementem w dachu dwuspadowym jest też wieniec, który zabezpiecza przed możliwością rozsunięcia się murów. Wieniec usztywnia ściany ostatniej kondygnacji pod połaciami dachowymi.

Dach dwuspadowy – wykończenie

Po stworzeniu konstrukcji dachu dwuspadowego należy stworzyć dla niego odpowiednie wykończenie od góry i od dołu. Od góry używa się podszycie, a od dołu podbitkę. Estetycznym sposobem wykończania okapu dachowego, czyli fragmentów dachów wysuniętych poza obręb obiektu, jest zabudowanie jego dołu. Ten zabieg nie jest konieczny, jednak niweluje to możliwość zagnieżdżenia się ptaków i owadów. Nie każdy dom z dwuspadowym dachem posiada okap, a osoby stawiające na minimalizm coraz częściej rezygnują z tego elementu na rzecz uproszczonej bryły.

Aby przymocować podbitkę dachową, na krokwiach montuje się specjalny stelaż. W przypadku dachu dwuspadowego pokrycie dachowe może zostać wykonane np. z:

• paneli PCV – tworzywo sztuczne, przypominające drewniane deski, które dostępne jest w różnych kolorach. To lekkie, trwałe i niewymagające w konserwacji pokrycie dachu,

• paneli komorowych – grubsze tworzywo sztuczne imitujące panele boazeryjne; ich komorowa budowa zapewnia lekkość i trwałość pokrycia dachowego,

• paneli pełnych – gładkie lub z rowkami, produkowane dwuwarstwowo – na zewnątrz z twardego PCW, a w środku wypełnione spienionym tworzywem,

• desek drewnianych – zwykle z drewna świerkowego, sosnowego lub modrzewiowego. Wymagają one impregnacji i konserwacji,

• paneli drewnopochodnych – mieszaniny świeżych wiórów drzewnych i żywicznych. Na zewnątrz zabezpieczone są farbą akrylową, która wpływa na trwałość i minimalizuje szkodliwy wpływ czynników zewnętrznych.

Dach dwuspadowy a okna

W domach, w których przestrzeń pod dachem stanowić ma poddasze użytkowe zwykle konieczne jest wstawienie okien w połaciach dachowych lub ścianie szczytowej. W przypadku dachu dwuspadowego najprostszym sposobem na oświetlenie poddasza będzie wstawienie okien w ścianach szczytowych. Warto zamontować okna w ścianie szczytowej, ponieważ w niedużych budynkach mogą one być jedynym źródłem światła. W przypadku większych domów niemal obowiązkowe jest zamontowanie okien również na dachu. Okna dachowe (zwane oknami połaciowymi) nie wpływają na kształt dachu dwuspadowego i proponują większą ilość światła niż okna pionowe. Częstym rozwiązaniem są też lukarny, czyli pionowe okienka pokryte oddzielnym daszkiem, które doświetlają strych. Wystające okienka finezyjnie rzeźbią bryłę budynku nadając mu dworkowy klimat.

Do dachów dwuspadowych montowany jest także pas rynnowy i rynny, dzięki którym woda deszczowa będzie mogła swobodnie spływać. Odpowiedni system rynnowy uchroni ściany i elementy elewacji przed zawilgoceniem.

Zalety domu z dachem dwuspadowym

Dachowi dwupołaciowemu nie można odmówić funkcji ekonomicznych i funkcjonalnych. Korzyści płynące z wyboru dachu dwuspadowego to z pewnością:

• niższy koszt – wykonanie prostego dachu dwuspadowego będzie znacznie mniej kosztowne niż stworzenie skomplikowanego dachu wielospadowego, dodatkowo istnieje też mniej potencjalnych błędów wykonawczych,

• duży wachlarz pokryć dachowych – popularność tego dachów dwuspadowych sprzyja szerokiej dostępności produktów, z których można go wykonać,

• funkcje ochronne – kształt i nachylenie połaci dachowych zapobiega gromadzeniu się wody opadowej lub śniegu, dzięki czemu dach nie jest obciążony,

• możliwości aranżacyjne na poddaszu – pod dachem dwuspadowym znajduje się idealna przestrzeń do zagospodarowania na poddasze użytkowe. Powierzchnia użytkowa będzie posiadała mniej skosów niż w przypadku dachu wielospadowego, dzięki czemu aranżacja strychu będzie znacznie prostsza,

• potencjał ścian szczytowych – dostęp do ścian szczytowych daje możliwość wprowadzenia okien, które optymalnie doświetlą przestrzeń poddasza,

• ograniczenie mostków termicznych – mała liczba miejsc styku połaci dachowych i ścian szczytowych minimalizuje ryzyko wystąpienia mostków termicznych, dlatego dwuspadowy dach dobrze sprawdza się w obiektach energooszczędnych,

• możliwość zamontowania paneli fotowoltaicznych – dach dwuspadowy sprawdzi się idealnie pod panele fotowoltaiczne, szczególnie jeśli jego orientacja będzie południowa.

Wady dachu dwuspadowego

Dachy dwuspadowe nie są pozbawione wad. Prostota konstrukcji dachu to dla wielu osób zaleta, jednak daje ona małe możliwości w zmianach projektu, dlatego dla niektórych grup może być nudna, monotonna i zbyt zwyczajna. Dwuspadowy dach nie sprawdzi się też w przypadku zbyt szerokich budynków. Co prawda konstrukcja może zostać wzmocniona słupami podporowymi, jednak minimalizują one znacznie możliwości zagospodarowania terenu pod dachem.

Dach dwuspadowy – czy warto go wybrać?

Wybór dachu często jest swobodną decyzją, jednak zdarza się, że istnieją ograniczenia zamieszczone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub w warunkach budowy danej działki. Mogą istnieć kryteria odnośnie rodzaju dachu i kątów jego nachylenia, z których wynikać będzie obowiązek zastosowania w konkretnym obiekcie dachu dwuspadowego.

Dach dwuspadowy uznawany jest za uniwersalny, a jego nowoczesne formy pięknie komponują się nawet z miejskim krajobrazem. Dach dwuspadowy to rozwiązanie estetyczne, funkcjonalne i stosunkowo tanie w wykonaniu. Dodatkowo jest dobrym zamknięciem budynku, kiedy pragniemy mieć dom energooszczędny. Zwarta forma to gwarancja uzyskania satysfakcjonującego stosunku przegród zewnętrznych do kubatury budynku, który pozwoli na minimalizacje straty ciepła. Warto jednak pamiętać, że liczne zalety dachu dwuspadowego będą dostępne tylko jeśli zostanie on wykonany profesjonalnie.

Zobacz również pozostałe artykuły.