Co to jest BIK?

Czego dowiesz się z tego artykułu?

Z tego artykułu dowiesz się, co to jest BIK, jakie informacje są tam gromadzone oraz dlaczego jest to ważne, gdy planujemy kredyt. Poznasz także opinie oraz porady naszego eksperta ds. finansów.

Przejdź do akapitów:

• Co to jest BIK?
• Jakie informacje gromadzi BIK?
• Co widzi bank w raporcie BIK?

Co to jest BIK?

BIK, czyli Biuro Informacji Kredytowej, jest to instytucja i jednocześnie narzędzie, które gromadzi, przechowuje, integruje i udostępnia dane na temat wszelkich zobowiązań kredytowych klientów banków, SKOK-ów oraz pozabankowych firm pożyczkowych. Jest to największa w Polsce baza danych finansowych, do której na mocy prawa bankowego trafiają informacje dot. historii zadłużenia zarówno klientów indywidualnych, jak i przedsiębiorców.

Instytucja została utworzona w 1997 roku z inicjatywy Związku Banków Polskich oraz banków komercyjnych na podstawie Ustawy o Prawie bankowym. Pierwotnie głównym celem portalu BIK było dostarczenie wiarygodnych informacji instytucjom finansowym na temat klientów, którzy ubiegają się o kredyt gotówkowy czy hipoteczny. Obecnie zakres działań BIK jest dużo szerszy i jest narzędziem oraz platformą, z której mogą korzystać również przedsiębiorcy oraz sami konsumenci.

W bazie BIK znajdują się informacje o 164 mln kredytów, należących do 25 milionów klientów indywidualnych. W praktyce BIK dysponuje danymi o wszystkich Polakach, którzy posiadają zobowiązania kredytowe.

Dlaczego powinieneś wiedzieć, co to jest BIK i dlaczego jest to istotne w przypadku ubiegania się o kredyt hipoteczny? Jeśli brałeś oraz spłacałeś jakąkolwiek pożyczkę lub kredyt, możesz być pewny, że informacja o tym trafiła do Biura Informacji Kredytowej. BIK przechowuje tę informację, integruje z innymi danymi dot. Twojej osoby i tworzy indywidualną historię kredytową. Kiedy zdecydujesz się na zakup nieruchomości i złożysz wniosek o kredyt hipoteczny, bank w pierwszej kolejności zwróci się do Biura Informacji Kredytowej o dostarczenie raportu kredytowego o Twoich zobowiązaniach. Raport BIK będzie jednym ze źródeł, na podstawie którego instytucja finansowa podejmie decyzję, czy Twoja historia kredytowa jest odpowiednia i czy otrzymasz kredyt.

Jak mówi nasza ekspertka ds. finansów – Agnieszka Młodkowska:

Historia kredytowa to nie to samo co zdolność kredytowa, choć oba czynniki są powiązane i mają znaczenie z przypadku ubiegania się o kredyt hipoteczny. Historia kredytowa oraz określony z jej wykorzystaniem scoring są używane przez banki do oceny naszej zdolności kredytowej.

Jakie informacje gromadzi BIK?

Często pojawia się, wynikające głównie z niewiedzy, pełne obaw pytanie: kiedy trafia się do BIK? Obecność Twoich danych w Biurze Informacji Kredytowej nie musi oznaczać nic strasznego, a w większości przypadków pozytywnie wpływa na możliwości ubiegania się o kredyty lub pożyczki. Wszelkie obawy z tym związane znikają, kiedy zrozumiemy, jakie informacje gromadzi BIK, w jakim celu i kiedy one tam trafiają.

Po raz pierwszy Twoje dane osobowe są przekazywane do BIK już wtedy, gdy w jakimkolwiek banku, SKOK-u lub firmie pożyczkowej składasz wniosek o przyznanie kredytu lub pożyczki. Dzięki temu BIK odnotowuje wniosek i może sprawdzić Twój profil oraz dotychczasową historię kredytową. Na jej podstawie instytucja finansowa podejmuje decyzję w sprawie kredytu lub pożyczki, o który wnioskowałeś. Jeśli wniosek został rozpatrzony pozytywnie, instytucja finansowa powinna dostarczyć do BIK informację dotyczącą daty powstania zobowiązania, jego rodzaju, waluty oraz okresu spłaty. Dodatkowo regularnie, co najmniej raz w miesiącu, BIK powinien otrzymać informacje o zadłużeniu oraz czy terminowo spłacasz kredyt. Jeśli natomiast z jakichś powodów wniosek został odrzucony, informacja o tym również trafi do BIK.

BIK przetwarza dane dotyczące przede wszystkim: kredytów na zakup towarów, usług i papierów wartościowych, kredytów niecelowych i studenckich, kredytów mieszkaniowych i pracowniczych, ale także kredytów odnawialnych, karty kredytowej, karty debetowej oraz limitu debetowego w ramach ROR. Jeśli poręczyłeś komuś kredyt, taka informacja również trafi do BIK.

Co jest warte podkreślenia, BIK nie gromadzi tylko negatywnych danych (opóźnienia w spłacie zobowiązań finansowych lub brak spłat), lecz także dane pozytywne (kredyty spłacane terminowo), które stanowią 90% bazy. Dlatego tak ważne jest udzielenie zgody na przetwarzanie danych w BIK. Jeśli zobowiązanie spłacane jest terminowo, ale nie było takiej zgody, to dane są przetwarzane w BIK tylko do czasu wygaśnięcia zobowiązania. Po tym okresie nikt nie będzie mógł się dowiedzieć, jak sumiennym i wiarygodnym kredytobiorcą jesteś. Jeśli natomiast taką zgodę wyraziłeś, to pozytywne dane o spłacie kredytu lub pożyczki są udostępniane bankom, SKOK-om oraz firmom pożyczkowym i pozytywnie wpływają na Twoją zdolność kredytową.

Inaczej temat wygląda w sytuacji, kiedy zobowiązania były spłacane z opóźnieniem dłuższym niż 60 dni. W takiej sytuacji dane mogą być przetwarzane na portalu BIK, również bez Twojej zgody, przez pięć lat.

W jakim czasie kredyt jest widoczny w BIK? Obecnie instytucje finansowe są zobowiązane do przekazywania wszelkiego rodzaju modyfikacji danych klientów maksymalnie w ciągu siedmiu dni. Aktualizacja danych w BIK powinna nastąpić w ciągu kolejnego tygodnia. Termin maksymalny to 14 dni, ale aby zabezpieczyć interes instytucji finansowych i zapewnić łatwiejszy dostęp do historii kredytowych, BIK aktualizuje dane częściej, nawet dwa razy w tygodniu. Skraca to okres, w jakim kredyt jest widoczny w BIK, nawet do kilku dni.

Co widzi bank w raporcie BIK?

Po złożeniu wniosku o kredyt hipoteczny bank przystąpi do jego wieloetapowej analizy i weryfikacji dostarczonych przez Ciebie dokumentów. Zwróci się też do Biura Informacji Kredytowej z prośbą o dostarczenie raportu kredytowego na Twój temat. Dopiero na tej podstawie oraz po uwzględnieniu wewnętrznych uregulowań bank ustali Twoją zdolność kredytową i podejmie decyzję czy przyzna kredyt i na jakich warunkach. Raport BIK będzie tylko jednym ze źródeł, od którego będzie zależała decyzja kredytowa, ale informacje tam zawarte mogą mieć decydujące znaczenie. Więc co widzi bank w raporcie BIK?

BIK przekazuje pełną informację na temat Twoich aktywnych zobowiązań kredytowych i statusów ich płatności, ale też zobowiązań już zamkniętych. Bank widzi całą Twoją aktywność kredytową oraz jej historię. Dostaje informacje m.in. o Twoim całkowitym zadłużeniu we wszystkich instytucjach finansowych, czy miałeś przeterminowane długi lub raty kredytów oraz o jakie kredyty się ubiegałeś. Dodatkowo może też poprosić o informacje z Biura Informacji Gospodarczej, dzięki którym dowie się, czy miałeś przeterminowane zaległości spoza systemu bankowego (np. za telefon).

Jeśli planujesz zakup nieruchomości z wykorzystaniem kredytu hipotecznego, warto sprawdzić historię kredytową w BIK, nawet jeśli dotychczasowe zobowiązania finansowe spłacałeś w terminie. Niestety zdarzają się pomyłki, a raport BIK będzie jednym z najważniejszych źródeł wiedzy dla banku o Twoich finansach. Coraz częściej dochodzi też do kradzieży tożsamości i próbie wyłudzenia kredytu, pożyczki lub innych usług. Sprawdzając swoją historię kredytową będzie pewny, że bank nie otrzyma żadnych błędnych informacji, które mogłyby wpłynąć na odrzucenie wniosku kredytowego już na wstępie. – Agnieszka Młodkowska, Obido Eksperci Finansowi

To, co widzi bank w raporcie BIK, dodatkowo to Twoja ocena punktowa tzw. score. Scoring wykorzystuje starannie opracowaną formułę matematyczną, a wiarygodność kredytowa osoby starającej się o kredyt jest określana poprzez porównanie jej do klientów, którzy już otrzymali kredyty. Im bardziej profil przyszłego kredytobiorcy jest podobny do profilu klientów terminowo spłacających swoje kredyty w przeszłości, tym wyższą ocenę punktową on otrzyma. Ocena może przyjąć wartość od 1 do 100. Jeśli masz już historię kredytową, to możesz sprawdzić swoją ocenę punktową. Wystarczy, że po potwierdzeniu tożsamości pobierzesz Raport BIK, z którego dowiesz się też jak interpretować wynik i poznasz parametry, które miały wpływ na Twój scoring.

Twój scoring BIK będzie ściśle skorelowany z Twoją dotychczasową historią kredytową. Jeśli miałeś opóźnienia w spłacie rat kredytowych, przekraczałeś limit kredytowy w ramach ROR lub karty kredytowej, masz otwartych kilka kredytów lub często składasz wnioski o kredyt, to Twoja ocena punktowa będzie znacząco niższa.

Planując zakup nieruchomości z wykorzystaniem kredytu hipotecznego, warto wcześniej uporządkować finanse osobiste. Terminowo reguluj zobowiązania, a jeśli to możliwe, pozbądź się długów, spłacając kredyty i pożyczki lub konsolidując kilka zobowiązań. Zrezygnuj też z niepotrzebnej karty kredytowej czy debetu na koncie. To pozytywnie wpłynie na Twój scoring BIK – radzi Agnieszka Młodkowska, Obido Eksperci Finansowi

BIK to nic strasznego. Jeśli do tej pory terminowo regulowałeś wszystkie zobowiązania, to BIK przekaże tę pozytywną informację bankowi w momencie, kiedy będziesz się ubiegał o kredyt hipoteczny. Dzięki BIK możesz też śledzić swoją historię kredytową, przygotować się do procesu wnioskowania o kredyt, a także zareagować w sytuacji, kiedy ktoś wyłudził kredyt z wykorzystaniem naszej tożsamości.

Zobacz pozostałe artykuły.