Zakup nowego mieszkania wiąże się z konieczną wypełnienia różnych zobowiązań, a jednym z nich jest dopełnienie kwestii podatkowych. Dlatego też formalnością, o której należy pamiętać, jest zgłoszenie kupna mieszkania do urzędu skarbowego.
Kupiłeś mieszkanie i zastanawiasz się z jakimi formalnościami się to wiąże? A może dopiero planujesz zakup mieszkania i obawiasz się natłoku dokumentów, które będziesz musiał wypełnić? Jedną z istotnych kwestii, o której należy pamiętać przy nabyciu nieruchomości, jest zgłoszenie kupna mieszkania do właściwego urzędu skarbowego. Dlaczego jest to aż tak istotne i czy każdy ma taki obowiązek? Podpowiadamy.
Przejdź do akapitów:
Zgłoszenie kupna mieszkania do urzędu skarbowego jest obowiązkowe, a jeśli formalność nie zostanie dopełniona będzie to oznaczało naruszenie przepisów Kodeksu karnego skarbowego.
Zakup mieszkania od dewelopera jest o tyle korzystniejszy, że nabywca jest zwolniony od podatku od czynności cywilnoprawnych (podatek PCC), skoro deweloper jest najczęściej płatnikiem podatku VAT. Niemniej jednak wizyta w urzędzie skarbowym jest konieczna i obowiązkowa. Nabywca powinien także udać się do urzędu miasta lub gminy właściwego dla nowego miejsca zamieszkania w celu poinformowania o nabyciu własności nieruchomości. Ta informacja jest niezbędna urzędowi na potrzeby ustalenia podatku od nieruchomości. Aby dokonać zgłoszenia należy wypełnić odpowiedni wniosek umieszczony na stronie urzędu lub w jego siedzibie. Mamy na to 14 dni od dnia nabycia własności lokalu. – Patryk Kozierkiewicz, prawnik Polskiego Związku Firm Deweloperskich
Dane o zakupionej nieruchomości należy złożyć w urzędzie skarbowym w ciągu 14 dni, licząc od dnia zakupu mieszkania. Podatek od nieruchomości to zazwyczaj kwota kilkudziesięciu złotych, którą należy opłacić w 4 ratach w danym roku podatkowym, tj. 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada. Można także opłacić całość podatku w jednej racie. Kwota podatku jest zależna od powierzchni gruntów i budynków lub od stawki podatku obowiązującej w danej gminie. Co ważne, jeśli roczny podatek nie przekroczy kwoty 8,51 zł, wtedy decyzja o wysokości podatku do zapłacenia nie zostanie wysłana i nie trzeba będzie go płacić.
W przypadku mieszkań zakupionych na rynku pierwotnym, nabywca zostaje zwolniony z obowiązku opłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) w wysokości 2% od rynkowej wartości nieruchomości. Dzieje się tak, ponieważ deweloper jest płatnikiem podatku VAT – lub też jest z niego zwolniony – co sprawia, że transakcja zakupu nowego mieszkania jest już opodatkowana.
Natomiast jeśli mieszkanie zostało kupione na rynku wtórnym, nabywca musi zapłacić podatek PCC – wynosi on 2% od rynkowej wartości nieruchomości. W przypadku, gdy cena nieruchomości jest inna niż średnia cena rynkowa, urząd skarbowy może zlecić jej wycenę rzeczoznawcy, a wysokość podatku zostanie obliczona przez notariusza. Istnieje możliwość, że nie będzie trzeba płacić podatku PCC – jednak będzie to możliwe tylko wtedy, gdy zakupione mieszkanie pochodzi od płatnika podatku VAT.
Jednak, czy kupno mieszkania trzeba zgłosić do urzędu skarbowego w każdej sytuacji? I czy zawsze należy płacić podatki w związku z nabyciem nieruchomości? Sprawdźmy, jak to jest w przypadku mieszkania kupionego za gotówkę, a jak w przypadku mieszkania kupionego na kredyt hipoteczny.
Przy zakupie mieszkania na kredyt hipoteczny należy opłacić podatek od czynności cywilnoprawnej z uwagi na ustanowienie hipoteki. Zgłoszenia w urzędzie skarbowym należy dokonać w ciągu 14 dni od ustanowienia hipoteki, czyli od podpisania deklaracji o ustanowieniu hipoteki – w większości przypadków będzie to ryczałt w wysokości 19 zł przy najpopularniejszej hipotece kaucyjnej, a w przypadku hipoteki zwykłej 0,1% wartości hipoteki. – Patryk Kozierkiewicz, prawnik Polskiego Związku Firm Deweloperskich
Jeśli mieszkanie zostało kupione na kredyt hipoteczny, to oprócz zgłoszenia tego faktu w urzędzie skarbowym, należy opłacić podatek od czynności cywilnoprawnych. Na dokonanie formalności jest 14 dni od chwili, gdy została ustanowiona hipoteka na rzecz banku, a wysokość podatku będzie zależała od rodzaju hipoteki, który jest zaznaczony w umowie kredytowej. Jeśli jest to hipoteka kaucyjna (zabezpieczenie wierzytelności o nieustalonej wartości), wtedy trzeba zapłacić 19 zł podatku, natomiast w przypadku zwykłej hipoteki (gdy jej wysokość jest z góry określona) podatek wynosi 0,1% jej wartości. Podatek opłaca się poprzez wypełnienie deklaracji PCC-3.
Gdy kupujemy mieszkanie za gotówkę jesteśmy zwolnieni z podatku PCC. Jedyne ryzyko dotyczy sytuacji, gdy trzymaliśmy nasze oszczędności w przysłowiowej skarpecie, a nie na rachunku bankowym – w takim wypadku urząd skarbowy może wszcząć kontrole, aby sprawdzić, czy nie ma do czynienia z nieujawnionymi dochodami. – mówi Patryk Kozierkiewicz, prawnik Polskiego Związku Firm Deweloperskich
Podczas zakupu mieszkania za gotówkę może zdarzyć się tak, że urząd skarbowy zażąda, aby udokumentować to skąd pochodzą środki i czy źródło pochodzenia majątku jest legalne. Jeśli wpływów finansowych, za które została kupiona nieruchomość, nie da się udokumentować, zostają one nazwane przez urząd jako „dochody nieujawnione”. Dlatego też najkorzystniej jest korzystać z rachunków bankowych i posiadać potwierdzenia na to, skąd pochodzą dochody.
Jako przykład „dochodów nieujawnionych” może posłużyć sytuacja, w której młoda osoba dostaje pieniądze na kupno mieszkania od swoich rodziców. Oczywiście jest to normalna i częsta sytuacja i rodzice mają prawo sfinansować dziecku zakup nowego mieszkania, jednak taka czynność nazywana jest darowizną pieniędzy i urząd skarbowy będzie wymagał, aby przedstawić umowę z tej transakcji.
Nie można zapominać o tym, że w przypadku kupna mieszkania ważne jest także zgłoszenie zakupu nieruchomości do urzędu gminy lub urzędu miasta zgodnego z miejscem zamieszkania. Dla urzędu będzie to stanowiło między innymi informację o tym, że zmienił się płatnik podatku od nieruchomości. Tutaj też można złożyć wniosek o meldunku – czy to stałym, czy tymczasowym – a dokument z tą informacją zostanie przesłany do urzędu właściwego dla poprzedniego zameldowania.
Poinformowanie urzędu skarbowego o zakupie mieszkania jest obowiązkowe i niedopełnienie niezbędnych formalności po zakupie mieszkania będzie stanowiło złamanie przepisów. Urząd miasta to miejsce, w którym załatwisz wszelkie procedury. Oprócz tego należy pamiętać, że ważne jest też zgłoszenie zakupu mieszkania do urzędu gminy lub urzędu miasta. Formalności po zakupie mieszkania muszą zostać dopełnione, dlatego nie można o nich zapominać.