Nowoczesne osiedle mieszkaniowe powinno być przede wszystkim bezpieczne i funkcjonalne – czy warunki te spełniają tylko zamknięte osiedla? Niekoniecznie. Również otwarte osiedla mieszkaniowe mogą cechować się komfortem i bezpieczeństwem. Poznaj zalety i wady obu rozwiązań.
W tym artykule dowiesz się, jakie zalety i wady posiadają osiedla mieszkaniowe otwarte i zamknięte oraz na którym lepiej zamieszkać. Podpowiemy też, jakie urządzenia zwiększają poczucie bezpieczeństwa na terenie osiedla.
Przejdź do akapitów:
Dynamiczna zabudowa mieszkaniowa przypadła w Polsce w dużym stopniu na lata 70. XX w., kiedy to wznoszone były blokowiska z tzw. wielkiej płyty. Częstym widokiem w polskich miastach było duże osiedle mieszkaniowe wzbogacone o części wspólne – przestronne place zabaw czy tereny rekreacyjne wyposażone w małą architekturę dostępną nie tylko dla mieszkańców, ale też lokatorów pobliskich blokowisk. Osiedla te zwykle posiadały charakter otwarty, dzięki czemu nie tworzyły podziałów, a były ogólnodostępną przestrzenią do sąsiedzkiej integracji. Wielka płyta dominowała miasta niemal do lat 90. XX w., w późniejszym okresie rynek został przejęty przez deweloperów oraz prywatne budownictwo. Czy to było jednoznaczne z budową osiedli zamkniętych?
Osiedla mieszkaniowe zamknięte, przez swe rzadkie wówczas występowanie, zaczęły być postrzegane jako synonim luksusu, prywatności i elitarności. Obecnie jednak możemy usłyszeć liczne głosy nie tylko podzielające entuzjazm zamkniętych osiedli, ale także dostrzegające w nich pewne zagrożenie.
Osiedle mieszkaniowe zamknięte to przestrzeń przeznaczona do wyłącznego użytku mieszkańców. Często poza płotem lub murem, obejmuje ono też dodatkowe zabezpieczenia – monitoring i ochronę. Na terenie zamkniętego osiedla znaleźć można często tereny zielone w postaci dziedzińca czy parku kieszonkowego, plac zabaw dla dzieci oraz inne tereny rekreacyjne np. siłownie zewnętrzne i boiska wielofunkcyjne. Dużym udogodnieniem są też zlokalizowane wewnątrz lokale handlowo-usługowe, a nawet żłobki czy przedszkola.
Choć ostatnie lata gloryfikowały zamknięte osiedla, to obecnie zaobserwować można zmianę tej tendencji. Zamknięte osiedla przestały być synonimem luksusu czy ekskluzywnych osiedli, są popularnym rozwiązaniem, coraz częściej piętnowanym, szczególnie przez urbanistów, którzy dopatrują się zagrożeń takich jak gettoizacja miast – tworzenie się zamkniętych dzielnic, szerzenie społecznych podziałów czy sztuczne podziały przestrzeni życiowej.
Dla entuzjastów, osiedle mieszkaniowe zamknięte to przestrzeń bezpieczniejsza od otwartych blokowisk. Wpływ na to ma przede wszystkim obecność płotu czy też muru, który wydziela bezpieczną przystań, oddaloną od ewentualnego zagrożenia. Dodatkowo płot jest też barierą dla osób bezdomnych, głośnych i szkodliwych dla architektury – częściej na otwartych osiedlach zaobserwujemy nieproszone zdobnictwo na elewacji, bynajmniej nie spod ręki Banksy'ego. Zniszczone elewacje, kosze na śmieci czy zanieczyszczona roślinność przez "zamyślonych" właścicieli czworonogów to wciąż często widoki w miejskich przestrzeniach. Nie zapominajmy, że często to mieszkańcy płacą za utrzymanie czystości i zieleni. Zabezpieczenie w postaci płotu i monitoringu łagodzi te bolączki.
Ogrodzenie ma swoje zastosowanie również w przypadku terenu dawniej zalesionego, czyli zamieszkiwanego przez dzikie zwierzęta. Usytuowanie osiedla nieopodal lasu poza pięknymi krajobrazami pozwala zaobserwować też piękne, choć w obliczu zagrożenia, niekoniecznie bezpieczne zwierzęta. Zamknięte osiedle pozwala w dużym stopniu zapewnić bezpieczeństwo nie tylko mieszkańcom, ale również samym zwierzętom – nie są one stresowane przez nieprzewidywalnych ludzi.
Szlaban wpływa także na komfort związany z parkowaniem samochodu. W przypadku otwartych osiedli częściej możemy natrafić na nieproszonych gości pod blokiem. Zamknięte osiedla tworzą miejsca parkingowe dedykowane mieszkańcom i ich bliskim oraz znacząco zmniejszają obecność amatorów darmowego parkowania.
Ochrona i monitoring na osiedlu to udogodnienie często poszukiwane przez rodziny z dziećmi. Obecnie najczęściej stosowane są rozwiązania z zakresu nowoczesnej technologii, które pozwalają utrwalić każde zdarzenie w wysokiej jakości. Monitoring na osiedlu pożądany jest nie tylko ze względu możliwość odtwarzania przeszłości, działa on także prewencyjnie. Kamery znacząco wpływają na zachowania ludzi, tym samym zmniejszają one prawdopodobieństwo wystąpienia piętnowanych sytuacji.
Całodobowa ochrona i monitoring pozwalają na kontrolę sytuacji i tym samym szybką reakcję. Wszelkiego typu awarie czy pożary mogą zostać szybko zauważone i wykluczone. W przypadku monitorowanego osiedla rzadziej występują kradzieże czy akty wandalizmu.
Wideodomofony są obecnie niemal standardem w każdej nowej inwestycji. Wideodomofon umożliwia szybkie sterowanie bramą czy furtką oraz daje pogląd na osobę znajdującą się po drugiej stronie. Dodatkowo niektóre wideodomofony posiadają funkcję rejestracji osób odwiedzających oraz ich zapis w postaci filmu. Wideodomofony w odróżnieniu od tradycyjnych domofonów umożliwiają identyfikację osoby nie tylko po głosie, ale też obrazie.
Nowoczesne wideodomofony często można obsługiwać nie tylko przy pomocy tradycyjnego odbiornika, ale też z poziomu aplikacji mobilnej.
System kontroli dostępu umożliwia solidne zabezpieczenie całego osiedla oraz jego strategicznych pomieszczeń. Tym samym, aby dostać się na teren osiedla objętego kontrolą dostępu niezbędny jest najczęściej kod numeryczny lub alfanumeryczny. Dodatkowo zabezpieczane są przestrzenie takie jak poszczególne klatki schodowe, komórki lokatorskie, rowerownie czy wózkownie. System kontroli dostępu zapewnia wygodę – niepotrzebne są tu pęki kluczy, jest to też bardziej prestiżowe rozwiązanie.
Osiedla mieszkaniowe otwarte pozbawione są płotów czy bram. Obecnie najczęściej powstają w przypadku niewielkiej inwestycji składającej się z jednego budynku lub też odrestaurowanej kamienicy. Otwarte osiedla mieszkaniowe występują często w centrach miast, nierzadko wynika to z charakteru otoczenia czy założeń architektonicznych.
Otwarte osiedle mieszkaniowe nie jest odseparowane od pozostałej tkanki miejskiej, przez co jest preferowane przez urbanistów. Otwarte osiedle nie tworzy podziału i nie przerywa ciągów komunikacyjnych. Dodatkowo brak płotu, szczególnie o niskiej wartości estetycznej, nie zakłóca krajobrazu danej przestrzeni.
Jako wady tego rozwiązania można wymienić m.in. większy hałas czy nieproszonych gości. Dodatkowo otwarte osiedla często traktowane są przez osoby kierujące samochodami jako zachęta do parkowania.
Nowoczesne osiedla mieszkaniowe mogą być bezpieczne niezależnie od tego, czy są wyposażone w płot, jednak obecna tendencja na zamknięte osiedla prawdopodobnie będzie się jeszcze długo utrzymywać. Osiedla zamknięte dają duże poczucie bezpieczeństwa, zapewniają ciszę oraz, co dla wielu bardzo istotne, brak problemów z parkowaniem. Natomiast otwarte osiedla nie tworzą sztucznych podziałów, pozwalają na integrację również z sąsiadami spoza hermetycznego obszaru. W ofertach deweloperów znajdziemy zarówno inwestycje o charakterze zamkniętym, jak i otwartym.
Mimo preferencji, charakter osiedla nie jest pierwszym kryterium podczas wyboru mieszkania. Najistotniejsze dla klientów niezmiennie pozostają cechy mieszkań oraz lokalizacja osiedla.