Rada Polityki Pieniężnej kolejny raz zdecydowała się na zmianę stóp procentowych. Ekonomiści przewidywali podwyżkę o 0,5 pkt proc., odważniejsi o 0,75 pkt proc. Rada Polityki Pieniężnej rozwiewa wątpliwości – siódma podwyżka stóp procentowych wynosi 1 pkt proc.!
Rada Polityki Pieniężnej budzi duże emocje niemal już każdym swoim posiedzeniem. Na ostatnim z nich, które wypadło 6 kwietnia 2022 roku, zarządziła 7 podwyżkę z rzędu. Jeszcze w marcu stopa referencyjna wynosiła 3,5%, obecnie jest to już 4,5%. Tak przedstawiają się wartości obecnych stóp procentowych:
Obowiązują one od dnia 7 marca 2022 roku.
Kolejne podwyżki stóp procentowych stawiają w coraz trudniejszej sytuacji rzesze potencjalnych kredytobiorców. Wyższe oprocentowanie to większe odsetki, które trzeba spłacać, a co za tym idzie niższa kwota kredytu.
Przypomnijmy, że przed falą podwyżek, stopa procentowa wynosiła 0,1%. Wtedy też panował duży entuzjazm w kwestii zaciągania zadłużeń.
Znaczące podwyżki stóp procentowych to nie jedyny powód do obaw. Komisja Nadzoru Finansowego również wprowadziła nowe zalecenia dla banków – podczas wyliczania dostępnej kwoty kredytu, bank ma zakładać potencjalną podwyżkę stóp procentowych o 5 pkt proc., co jest dwukrotnością dotychczasowych założeń, które wynosiły 2,5 pkt proc. Oznacza to, że zdolność kredytowa wielu osób może się znacznie skurczyć (nawet o kilkadziesiąt tysięcy złotych), niewykluczona jest również strata zdolności kredytowej, czyli brak możliwości zaciągnięcia kredytu hipotecznego.
Dodatkowo KNF wymaga rygorystyczniejszych wyliczeń w ofertach kredytowych. Dotychczas przyjmowane były koszty życia na poziomie minimum socjalnego. Nowe wyliczenia mają zakładać bardziej realne koszty życia, w tym również inflację.
Według ekspertów, w najgorszej sytuacji znajdują się obecnie osoby, które w pandemicznej rzeczywistości zaciągnęły kredyt. Panujące do niedawna niskie stopy procentowe zachęciły Polaków do zaciągania kredytów. Sprzyjająca rzeczywistość nie trwała jednak zbyt długo, a osoby uruchamiające kredyt z niskimi stopami procentowymi zwykle zgadzały się na wyższą marże od banku. Przypomnijmy, że marża to wartość niezmienna przez cały okres kredytowania.
Rozwiązaniem tej sytuacji może być refinansowanie, czyli przeniesienie kredytu hipotecznego do innego banku. Więcej o tym procesie przeczytasz w artykule: Czy można przenieść kredyt hipoteczny do innego banku? Wielu Polaków rozważa również zmianę oprocentowania ze zmiennego na stałe.
Obawa przed kolejnymi podwyżkami rodzi w społeczeństwie również wzmożoną chęć do zmiany sposobu oprocentowania ze zmiennego na stałe. Choć rata kredytu ze stałym oprocentowaniem może być początkowo wyższa, to jest ona przewidywalna i zapewnia poczucie bezpieczeństwa. Banki umożliwiają zmianę oprocentowania w trakcie spłaty kredytu, jednak w zależności od banku mogą wystąpić pewne zależności.
Zwykle bank zgadza się na zmianę oprocentowania ze zmiennego na stałe, gdy do końca spłaty kredytu pozostało nie mniej niż 5 lat (warunki te znajdziemy w ofertach m.in. PKO BP, Pekao SA, mBank czy Santander), ponieważ najczęściej na ten okres przypada stała stopa procentowa. Wyjątkiem jest tu np. Alior Bank, w którym okres stałej stopy procentowej wynosi 7 lat, oznacza to, że do końca spłaty kredytu powinno pozostać nie mniej niż 7 lat, czyli 84 raty. Dodatkowo część banków oferuje zmianę oprocentowania jedynie dla kredytów w pełni uruchomionych.
By dokonać zmiany oprocentowania ze zmiennego na stałe potrzebna jest odpowiednia zdolność kredytowa i często podpisanie aneksu do umowy. Warto pamiętać, że w trakcie trwania stałej stopy procentowej, kolejna zmiana na oprocentowanie zmienne jest niemożliwa przez czas trwania oprocentowania stałego (5-7 lat). Decyzja ta powinna być zatem wielokrotnie przemyślana.
O blaskach i cieniach kredytu hipotecznego ze stałym oprocentowaniem przeczytasz w artykule: Kredyt hipoteczny ze stałym oprocentowaniem ‒ plusy i minusy.
Według terminarza zamieszczonego na oficjalnej stronie Narodowego Banku Polskiego, najbliższe spotkanie datowane jest na 05.05.2022 r., wtedy też warto być przygotowanym na kolejne decyzje, w tym również podwyżki. Spotkania odbywają się raz w miesiącu, głównie w pierwszym tygodniu miesiąca.
Zobacz pozostałe artykuły z działu Prawo i finanse.